Scheerbulten – pseudofolliculitis barbae

Door dr. Wu

Scheerbulten, razor bumps in het engels en dermatologisch ookwel pseudofolliculitis barbae genoemd. Pseudofolliculitis barbae wordt meestal veroorzaakt door scheren. Het wordt vaker, circa 60% bij donkergekleurde mannen gezien en 5% bij de blanke man. Bij vrouwen kan scheerbulten soms in de oksels, schaamstreek en benen voorkomen.

Wat is de oorzaak van scheerbulten?

Het wordt veroorzaakt doordat de uiteinde van de baardharen weer in de omliggende huid ingroeien en een lokale ontsteking veroorzaakt. Wanneer de uiteinde van de ingroeiende haren de lederhuid bereikt ontstaat er een steriele ontsteking. Je eigen immuunsysteem (macrofagen) proberen de ingegroeide haren op te ruimen. Een pseudofolliculitis wordt in tegenstelling tot een folliculitis niet door bacteriën, gisten of virussen veroorzaakt.

Hoe herken je het?

Op plekken waar eerder geschoren is zie je meerdere rode bulten of pustels, lokaal kan het branderig aanvoelen en/of jeuken. Wanneer dit vaker voorkomt kan er zelfs kleine littekens ontstaan.

Bij wie komt het voor?

Het is een combinatie van raciale verschillen, erfelijke factoren, onjuiste scheertechniek of onscherpe scheermessen. Mensen met kroesharen komt het vaakst voor. De haren van Mongoloïden zijn steil, die van Kaukasiërs recht of golvend terwijl die van Negroïden krullerig zijn. Dit krullend haar kan een probleem geven. Door de baardharen zeer kort te scheren, krullen de haren in de huid waardoor er een ontstekingsreactie kan ontstaan.

Vermijdt dit

Scheerapparaten van het ‘lift and cut’ type, waarbij het haartje door het eerste mes iets wordt opgetild en door het tweede mes wordt afgesneden iets onder het niveau van de huid.Scheermessen met multipele, > 3 mesjes kan de huid meer irriteren. Te strak aanspannen van de huid, te vaak over hetzelfde gebied heengaan of te hard duwen en tegen de haren in scheren.

Te strak aanspannen van de huid, te vaak over het zelfde gebied heengaan of te hard duwen en tegen de haren in scheren.

Al deze factoren kunnen pseudofolliculitis veroorzaken.

Wat als je een ontsteking hebt?

Naar de arts gaan voor een behandeling om de ontstekingen af te remmen. Dit kan een antibiotica lotion of een kuur zijn en afhankelijk van de ernst ook combineren met een hormoon lotion zoals topicorte lotion. Overdag de huid goed beschermen tegen de zon om donkere vlekken te beperken. Een minerale zonnebrandcrème SPF30 is raadzaam, dit geeft het minste huidirritatie, heeft een brede dekking en werkt direct na aanbrengen.

Gevolg door….

Een methode om er van af te komen is de baard te laten staan, maar dat is niet voor iedereen acceptabel. Of overstappen op een betere scheertechniek.

Tips voor een goede scheertechniek

• Allereerst niet dagelijks scheren, maar om de een of twee dagen scheren.
• Gebruik een professioneel scheerapparaat (trimmer, tondeuze) die is af te stellen op een veilige afscheerhoogte. Geadviseerd wordt om een lengte tussen de 0.5 en 1.0 mm te handhaven om teruggroei te voorkómen.
• Gebruik een enkelvoudige tot maximaal 2 scheermessen.
• Preshave, de haren gedurende 2 minuten goed voorweken met warm water, eventueel met een hete natte handdoekje. De kracht die nodig is om haren te scheren neemt drastisch af naarmate de hydratatie toeneemt. De meest significante scheerkracht vermindering van ruim 35% treedt op na 2 min voorweken met water. Na 2 minuten wordt de snijkracht van een baard niet minder.
• Shave je baard met behulp van een scheerproduct (crème, gel of olie). Het product zorgt voornamelijk voor minder huid frictie waardoor er veel minder roodheid, jeuk, irritatie en ontstekingen ontstaan.
• De huid niet aanspannen of overstrekken, met de richting van de haren mee scheren, niet er tegenin.  Scheer 1 streek per gebied, niet meerdere keren over hetzelfde gebied heengaan.
• Vervang na 6-7 scheerbeurten de scheermes.
• En tenslotte na scheren is huidhydratie belangrijk. Vaak wordt er naar after shave met alcohol gegrepen, echter kan dat meer huidirritatie en roodheid geven. Een hydraterende crème werkt vaak beter. Het herstel van de huidbarriere na scheren zorgt voor een rustige en gladdere huid.
• Iconic Elements Calming cream of Spotreducer voor hydratie en kalmeren van de huid.

Wist je dat laserontharen ingegroeide haren en scheerbultjes kan verminderen? Door de haren te verwijderen kunnen deze niet meer ingroeien en kunnen bultjes verminderen of zelfs helemaal verdwijnen!